Traditionele bouw loslaten en verdergaan. Met deze ambitie besloot de Utrechtse woningcorporatie Bo-Ex, samen met Amvest en TBI-onderneming ERA Contour, om het voortouw te nemen in circulair slopen en bouwen. Waarom in afwachting kijken naar de overheid en marktpartijen? We kunnen het ook gewoon gaan doen en leren van ons eigen proces. De 10-hoogflat aan de Ivoordreef in de wijk Overvecht voldeed niet meer aan de eisen van deze tijd. Wel zat hij nog vol bruikbare materialen. De flat is circulair gesloopt en er worden zoveel mogelijk materialen hergebruikt. Met als eindresultaat dat er in 2025 een nieuwbouwplan staat met een minimale milieuafdruk en een blijvende herinnering aan wat er vroeger stond.
Met het tonen van deze circulaire ambitie heeft Bo-Ex samen met Amvest, ERA Contour en architectenbureau JVST het nieuwbouwplan voor de Ivoordreef gemaakt. Smart Bouwproject Management en Ingenieursbureau BOOT begeleiden de partijen in dit bijzondere proces. En circulaire sloopaannemer Lagemaat BV oogst en bewerkt de circulaire materialen.
Verduurzamen gebeurt bij Bo-Ex al veel in de bestaande woningen. Projectmanager Martijn Broekman van Bo-Ex is van mening dat het zeker ook nodig is in de nieuwbouw. “In plaats van nieuwe materialen gebruiken, die veel CO2 kosten, is het gunstiger om juist materialen te hergebruiken. Dat is de toekomst!” Samen met bovengenoemde partijen heeft Bo-Ex in kaart laten brengen welke materialen geoogst konden worden. Enthousiast vertelt hij: “Het leuke van circulariteit is dat je moet puzzelen. Wat is er en wat kun je gebruiken?”
Het puzzelen heeft geleid tot een vormenboek met vrijkomende materialen die geschikt zijn voor de nieuwbouw. Elk element heeft een uniek nummer. Zo weet bouwer en ontwikkelaar ERA Contour straks precies welk herbruikbaar element op welke plek in de nieuwbouw terugkomt. Gebiedsontwikkelaar Patrick van Oosten van ERA Contour is blij met de samenwerking. “Een project als Ivoordreef is alleen maar haalbaar als alle partijen kennis delen, transparant samenwerken en creatief meedenken. Alleen dan ontstaat er een mooi project, dat ook nog financieel haalbaar is.”
Beeldbepalend voor de Ivoordreef waren de gevelpanelen van grindbeton. Meer dan 500 panelen komen terug in de nieuwbouw. Balkonhekken worden galerijhekken. Stortkokerkleppen worden klapstoeltjes in de entreehal. Klinkers en stoeptegels worden hergebruikt in de openbare ruimte. Van de gekapte bomen worden nieuwe houten speelelementen gemaakt. En ook het pierenbadje, waar veel buurtbewoners goede herinneringen aan hebben, komt in een nieuwe vorm terug. Zo ontstaat er een gebied met herkenbare elementen uit het verleden. Naast product-hergebruik worden ook grondstoffen hergebruikt. Uiteindelijk levert één donorgebouw 500 gevelpanelen, 174 balkonhekken en 17.000 ton hergebruikt beton op. “Zo is de milieafdruk voor Ivoordreef door het hergebruik van materialen en de inzet van bijvoorbeeld een WKO-installatie zoveel mogelijk verlaagd. Een resultaat om trots op te zijn!”, aldus ontwikkelingsmanager Mark Geurtsen van Amvest.
Op de vraag wat een belangrijke les is in dit traject, antwoordt Arend van de Beek, programmamanager circulariteit van Lagemaat BV: “Laten we niet het wiel opnieuw uitvinden en vooral leren van elkaars ervaringen.” In de bouw staat iedereen voor dezelfde uitdaging. De CO2 uitstoot moet drastisch omlaag, uitputting van natuurlijke bronnen moet stoppen en reststromen uit sloopprojecten moeten beter worden ingezet in nieuwbouw. Tegelijkertijd is circulair bouwen nog nieuw. Daarom wil Bo-Ex rondetafelgesprekken gaan organiseren met overheden en marktpartijen. Kennis en ervaring delen om successen te vergroten en falen te verkleinen. Alleen samen houden we de aarde mooi en schoon.
Op www.circulair.ivoordreef.nl kun je het project volgen en aangeven of je op de hoogte wilt blijven en/of wilt deelnemen aan de rondetafelgesprekken.
